1.
Nas oracións
declarativas negativas onde aparezan “ningún”, “nunca”, “non”, “nada” e
“ninguén” diante do verbo, o pronome persoal átono vai en posición enclítica.
Exemplos:
-
Non che podo dicir con seguridade a que hora imos.
BEN
-
Non pódoche dicir con seguridade a que hora imos. MAL
-
Nada me gusta máis que escoitar música clásica. BEN
-
Nada gústame máis que escoitar música clásica. MAL
-
De tódolos exemplos,
ningún me convenceu. BEN
-
De tódolos exemplos,
ningún convenceume. MAL
2.
Nas oracións
exclamativas e nas interrogativas que estean introducidas por un adverbio ou
por un pronome que sexa exclamativo ou interrogativo, o clítico tamén vai antes
do verbo.
Exemplos:
-
Quen te avisou de que o concerto era a esa
hora? BEN
-
Quen avisoute de que o concerto era a esa hora? MAL
-
Como me gustaría que me invitase! BEN
-
Como gustaríame que me invitase! MAL
3.
O mesmo ocorre cando
antes do verbo hai un pronome relativo:
Exemplo:
-
A festa que che dixen non vai ser en Lugo. BEN
-
A festa que díxenche non vai ser en Lugo. MAL.
*O marcado en azul
é o pronome relativo
4.
Algo semellante ocorre
cos enunciados enfáticos, pois cando estes se realizan, obrigan ao pronome
átono a levar unha posición proclítica:
Exemplo:
-Oxalá
me fixese máis caso! BEN
-Oxalá
fixéseme máis caso! MAL
-O
demo te leve! BEN
-O
demo lévete! MAL
5.
Coa maior parte dos
adverbios (axiña, algures, inclusive, moito, talvez, xa, etc.) incluídos os
rematados en “-mente”.
Exemplos:
-Xa
me dixo que non che ía
gustar a sorpresa. BEN
-Xa
díxome que non che ía gustar a sorpresa. MAL
-Enseguida
me enfada. BEN
-Enseguida
enfádame. MAL
-Rapidamente
volo levo! BEN
-Rapidamente
lévovolo!
MAL
6.
Cos pronomes indefinidos
tamén se dá esta situación:
-Alguén
mo dixo, mais non me lembro
quen foi. BEN
-Alguén
díxomo, mais non me lembro quen foi. MAL
-Calquera
o diría a estas alturas! BEN
-Calquera
diríao a estas alturas! MAL
7.
Coas conxuncións e
locucións conxuntivas (que, se, porque, xa que...)
-Supuxen
que che gustaría. BEN
-Supuxen
que gustaríache. MAL
·
EXCEPCIÓNS A ESTA REGRA:
a)
A conxunción “pois” non
produce a próclise do pronome, senón que este segue a colocarse DESPOIS do
verbo:
“Pois fíxoo moi ben ao meu parecer”
b)
Se a conxunción funciona
como un marcador discursivo, volvemos a estar fronte un caso de ÉNCLISE do
pronome
“É que... díxenche que iso non se
podía facer.”
c)
Finalmente, se a
conxunción disxuntiva ten un valor exclusivo, tamén se coloca o clítico detrás
do verbo.
“Dismo xa ou quéixome a teus pais”
No hay comentarios:
Publicar un comentario